in

Қазақстанда банктер ипотека беруді тоқтатты: себебі белгілі болды

Базалық мөлшерлеменің көтерілуінен кейін бірнеше банк ипотекалық өтінімдерді қабылдауды және несиелерді беруді уақытша тоқтатты, – деп хабарлайды Aikyn.kz сайты.

Кейбір банктер барлық ипотекалық бағдарламаларды жапса, басқалары тек серіктестерінің жаңа құрылысына несие беруді жалғастырып отыр.

Krisha.kz бұл жағдайдың қалай өрбіп жатқанын анықтады.

Не болып жатыр?

Қазақстан Ұлттық банкі базалық мөлшерлемені 16,5%-дан 18%-ға дейін көтерді. Реттеуші бұл шешімді инфляцияның өсуімен және сұраныстың шамадан тыс артуымен түсіндірді.

Сонымен қатар 1 қарашадан бастап жаңа шектеу енгізіледі. Ипотекалық несиелер бойынша жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесінің (ЖТСМ) ең жоғары шегі 25%-дан 20%-ға дейін төмендейді. Бұл шара несиенің қымбаттауын тежеуге бағытталған.

Банктер неге ипотеканы тоқтатты?

Базалық мөлшерлеменің көтерілуі банктердің маржасын, яғни тартылған қаражаттың құны мен ипотека бойынша мөлшерлеме арасындағы айырмашылықты күрт қысқартты.

Екінші нарықта бұл айырмашылық өте азайып, ипотека беру экономикалық тұрғыдан тиімсіз болды. Сондықтан банктер екінші нарықтағы ипотеканы тоқтатып, жаңа құрылыстарға, яғни серіктестермен бірлескен бағдарламаларға қайта бағдарланып отыр.

2025 жылдың күзіне арналған жаңа құрылыс ипотекасы

Қай банктер ипотеканы уақытша тоқтатты?

14 қазан күнгі жағдай бойынша, банктердің жаңа шарттары төмендегідей:

Altyn Bank: екінші нарықтағы ипотекалық өтінімдерді қабылдамайды. Тек серіктестердің жаңа үйлеріне ипотека береді.

Банк ЦентрКредит: барлық ипотекалық бағдарламаны уақытша «техникалық себептермен» жапты. Тек «7-20-25» мемлекеттік бағдарламасы бойынша өтінім қабылдайды.

Нұрбанк: ипотека беруді және жаңа өтінімдерді қарауды тоқтатты.

ForteBank: барлық ипотекалық бағдарлама, соның ішінде «қолма-қол ақша кепілдігімен ипотека»  уақытша тоқтатылған.

Freedom Bank Kazakhstan: екінші нарықтағы ипотеканы тек жалақыны өздерінен алатын тұтынушыларына және «Фридом» холдингі қызметкерлеріне береді. Басқалар үшін өтінім қабылдау маусым айынан бері тоқтатылған.

Ал жаңа құрылыстарға арналған «каскадтық ипотека» жұмыс істейді: банк серіктестердің тұрғын үйінен пәтер алуға мүмкіндік береді.

Максималды несие сомасы 35 миллион теңге.

Halyk Bank: екінші нарықтағы ипотекалық өтінімдерді қабылдауды тоқтатты.